Zgodnie z rządowym projektem zmian, w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w innych ustawach, rozprawy będą planowane i mają być prowadzone tylko w razie potrzeby. Jeżeli już do nich dojdzie, to ich rozstrzygnięcie ma nastąpić po jednym lub kilku posiedzeniach sądu, bez długich przerw.
Projekt przewiduje postępowanie przygotowawcze przed procesem oraz ustalanie harmonogramu postępowania w pierwszej instancji. Strony sporu będą włączone w planowanie czynności sądu. Nowe ustalenia będą regulować postępowania pojednawcze, które będą miały charakter niejawny i nieformalny. Sędzia ma pełnić na nich rolę rozjemcy.
Najpierw plan
Postępowanie przygotowawcze ma trwać 2 miesiące. Strony będą miały obowiązek się na nie stawić. W razie niestawiennictwa stron postępowanie zostanie umorzone. Strony na posiedzeniu pojednawczym będą musiały wskazać fakty i dowody pod rygorem ich pominięcia w dalszym postępowaniu.Strony i sędzia będą musieli podpisać plan rozprawy. W razie nieobecności stron plan będzie doręczony, a doręczenie będzie miało skutek taki jak zatwierdzenie.
Bez zwlekania
Wobec strony, która celowo i w sposób nieuzasadniony przewleka sprawę, sąd będzie mógł zastosować następujące środki: nałożyć na nią grzywnę, obciążyć całością lub częścią kosztów procesu, obciążyć kosztami spowodowanymi zwiększonym nakładem pracy strony przeciwnej lub podwyższyć stopę odsetek należnych od zasądzonego świadczenia.
Bezzasadne wniesienie pozwu będzie wiązało się z opłatą 100 zł.
Projekt nakłada na strony obowiązek wykazania faktów, które chcą udowodnić danym dowodem. Dotyczyć to będzie każdego dowodu przedstawionego przez stronę.
Dzięki zmianom upraszcza się też procedurę ich dopuszczania, gdyż każdy kolejny obiekt nie będzie wymagał odrębnego postanowienia sądu.
Opinia biegłego jest ważna
Sąd będzie mógł posiłkować się dowodami z opinii biegłego wydanej w innej sprawie niż ta, w której wydaje orzeczenie. W Kodeksie postępowania cywilnego ma znaleźć się wymóg, aby uzasadnienia orzeczeń były zwięzłe.
Projekt przewiduje minimalną opłatę sądową w wysokości 100 zł. Według jego ustaleń, w sprawach o prawa majątkowe pobierana będzie opłata stała od pozwu – przy wartości przedmiotu sporu, a od apelacji przy wartości przedmiotu zaskarżenia:
- do 500 złotych – 100 złotych;
- ponad 500 złotych do 1 000 złotych – 150 złotych;
- ponad 1 000 złotych do 2 000 złotych – 200 złotych;
- ponad 2 000 złotych do 4 000 złotych – 300 złotych;
- ponad 4 000 złotych do 6 000 złotych – 400 złotych;
- ponad 6 000 złotych do 8 000 złotych – 500 złotych;
- ponad 8 000 złotych do 10 000 złotych – 600 złotych;
- ponad 10 000 złotych do 12 500 złotych – 700 złotych;
- ponad 12 500 złotych do 15 000 złotych – 800 złotych;
- ponad 15 000 złotych do 18 000 złotych – 900 złotych;
- ponad 18 000 złotych do 20 000 złotych – 1 000 złotych.